Kalp büyümesi ya da kalp yetmezliğini nasıl anlarız ? Kalbimiz bildiğimiz gibi yaşama-mız için gerekli oksijen ve besin maddelerini taşıyan kanı vücudumuza pompalayan yaşamsal öneme sahip bir organımızdır. Kalp yetmezliği dendiğinde kalbin çalışmaması anlaşılmamalıdır. Kalbin görevi kanı vücuda pompalamasıdır, işte kalbin pompalama gücünün olması gerekenden daha az olmasına kalp yetmezliği denir. Kalp yetmezliği durumunda kalp kanı yeterli miktar ve hızda organlarımıza gönderemez ise kalp içindeki basınç artar. Bu duruma karşılık olarak kalp boşlukları gerilip daha fazla kan pompalamak için daha fazla kanı tutmaya başlar ve kalp büyüme görülür. Bu başlangıçta dolaşımın devam etmesine yardımcı olur, ancak zamanla kalp kası zayıflar ve güçlü kasılmamaya başlar ve kan vücutta birikir ve ayrıca bir korunma mekanizması olarak böbrekler bu duruma sıvı (su) ve tuz tutarak cevap verir, sonuçta tüm vücutta ödem adı verilen sıvı (su) birikimi görülür ve kalp yetmezliğişikayetleri başlar. Kalp yetmezliğinin nedenleri nelerdir? Koroner arter hastalığı (KAH): Kalbe kan taşıyan atardamarların (koroner arterler) yavaşça tıkanması ile ortaya çıkan bir hastalık olup zamanla kalbin kasının beslenmesinin ve oksijenlenmesinin bozulmasına yol açar. Kalp Krizi (miyokard infarktüsü): Koroner arterlerin aniden tıkanması ile o damarın beslediği tüm kas tabakasının ölümüdür. Hasta kalp krizinden kurtulursa ölen dokunun yerini kasılmayan skar dokusu alır ve kalp yetmezliği ortaya çıkar. Kardiyomiyopati: Değişik nedenlere bağlı gelişen (enfeksiyon, alkol, ilaçlar, vs.) kalp kası hasarına verilen isimdir. Kalbin zorlanarak aşırı çalıştığı durumlar: Yüksek tansiyon, kapak hastalıkları, tiroid bezi hastalıkları, böbrek hastalıkları, diyabet ve doğumsal kalp hastalıkları kalp yetmezliğine neden olabilir. Kalp yetmezliğinde gibi şikayetler olabilir? Kalp yetmezliğinde şikayetler, kalp ve vücutta oluşan değişik-liklere bağlı olarak ortaya çıkar. Düzeyleri kalbin durumuna göre hafiften ağıra kadar değişebilir. Bu şikayetler: Akciğerlerde kan göllenmesi: Akciğerlerde kan göllenmesi nefes darlığı ile birlikte dinlenme veya yatakta yatarken nefes almada güçlük ile kendini belli eder. Akciğerdeki fazla kan ayrıca kuru, gıcık tarzında bir öksürüğe de neden olabilir. Su ve tuz tutulumu: Böbreklere daha az kan gitmesi, su ve tuz tutulumuna neden olarak bacak, ayak ve karında şişme (ödem) ve hızlı kilo artışına neden olur. Sık idrara çıkma: Özellikle geceleri. İştah kaybı ve bulantı Sersemlik, yorgunluk ve zayıflık: Önemli organlara ve kaslara kan akışının azalması hastayı zayıf ve bitkin düşürür. Beyin kanlanmasının azalması da bilinç düzeyinde değişikliklere yol açar. Hızlı ve düzensiz kalp ritmi: Kalp yeterli kanı vücuda sunmak için her zaman olduğundan daha hızlı çalışır ve kalp boşluklarının genişlemesi ritim bozukluğu oluşturabilir. Ancak kalp yetmezliğinin ağırlığı ile şikayetler arasında her zaman doğru orantı olmaz. Kalp yetmezliğinin ağır olmadığı durumlarda hiç şikayet olmayabilir ve kalp yetmezliği, yalnız muayene ve bir takım laboratuvartetkikleri ile fark edilebilir. Bazen ise ileri derecede kalp yetmezliği olduğu halde fazla şikayet olmayabilir. Kalp yetmezliği nasıl teşhis edilir? Doktorunuz şikayetleriniz ve tıbbi özgeçmişiniz hakkında size birçok soru soracaktır. Kalp yetmezliğine neden olan durumlar (koroner arter hastalığı, diyabet, kapak hastalığı, hipertansiyon vb.), sigara kullanım durumu, kullandığınız ilaçlar, alkol alımı, vs. hakkında bilgi alınacaktır. Sonrasında fizik muayeneye geçilecek, doktorunuz kalbinizi dinleyip kalp yetmezliğine neden olan hastalığa ait bulguları araştıracaktır. Doktorunuz ayrıca başka testlerin yapılmasını isteyebilir. Bu testler: Rutin kan tetkikleri: kan testleri; böbrek, karaciğer vetiroid bezlerinin fonksiyonlarını göstermek, kolesterol seviyeleri ve kansızlık (anemi) araştırmak amacıyla yapılır. Göğüs röntgeni (akciğer grafisi veya tele) : Kalbin büyüklüğünü ve kalp ve akciğerlerde sıvı toplanması olup olmadığı hakkında bilgi verir. Ekokardiyografi yani kalbin renkli ultrasonu :Tanıda en pratik, en sık ve değerli yöntemdir. Kalbin pompalama gücünü ve kalp kapakları kolaylıkla değerlendirilir. Elektrokardiyogram (EKG) : Kalp içindeki elektriksel uyarıları kaydeder. Kalp yetmezliği tanısı EKG'ye bakılarak konulmaz, ancak kalp yetmezliğine yol açabilen ritim bozukluklarının ve kalp damar hastalıklarının hakkında bilgiler verir. Kalp yetmezliği nasıl tedavi edilir? Eskiye göre şu an kalp yetmezliği tedavisi için birçok tedavi seçeneği mevcuttur. Tedavide prensip, öncelikle hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak veya altta yatan nedeni kaldırarak hastalığı kaldırmak, (böylece ölüm riskini ve hastaneye yatışı azaltmak) şikayetleriazaltmak ve hayat kalitesini arttırmaktır. Tedavi; İlaç dışı tedavi (yaşam tarzı değişikliği, tuz kısıtlaması, istirahat vb), İlaç tedavisi Pacemaker (pil) : ancak her hasta için uygun olmamakta, takılması için bazı kriterler gerekmektedir. Gerekli olan durumlarda cerrahi tedaviden oluşur. Kalp yetmezliği hastalarının yapması gerekli olan şeyler nedir? İlaçlarınızı düzenli kullanın, Doktorun önerdiği şekilde yaşam tarzınıza dikkat edin, Kan basıncınızı kontrol altında tutun (Kalp yetmezliğinde salgılanan bazı hormonlar kan damarlarının büzülmesine ve kan basıncının artmasına yol açar. Bu ise kalbin daha fazla çalışmasına neden olup kalbin iş yükünü arttırır.), Doktorunuza düzenli bir şekilde kontak kurun,(Kontrollerde doktorunuz durumunuzu takip ederken sizden kilo kaydınızı isteyebilir. Sorularınız varsa birkağıda not ederek yanınızda getiriniz. Acil bir sorunuz varsa hemen doktorunuzu arayınız. Tüm doktorlarınızı kalp yetmezliği durumunuz hakkında bilgilendiriniz. Başka doktorlar tarafından verilecek tüm ilaçları kalp doktorunuza sorunuz. İlaçların düzenli bir kaydını yapa-rak her zaman kontrollerinize getiriniz.), Sigara içmeyi ve tütün çiğnemeyi bırakın, Normal sağlıklı kilonuzu muhafaza edin, Yüksek kan basıncı, diyabet ve kolesterol düzeyinizi kontrol altına alın, Düzenli egzersiz yapın (doktorunuz öneriyorsa), doktorunuz tarafından verilen bir kardiyovasküleregzersiz programı ile semptomlarınız düzelir ve kendinizi daha zinde ve sağlıklı hissedersiniz. Bu ayrıca kalp yetmezliği ilerlemesini yavaşlatabilir. Kendinizi aşırı yormayın, ağır cisimleri itmek, kaldırmak, kürekle toprak kazmak kalp yetmezliği semptomlarınıarttırabilir. Aktivitenizi planlayın. Alkol kullanmayın, Gerekirse, önerilen cerrahi tedaviyi geri çevirmeyin, Sıkı sıvı takibi (Doktorunuz günlük sıvı alım miktarınızı ve tuvalete gidiş sıklığınızı takip etmenizi isteyebilir. Unutmayın damarlarınızda ne kadar fazla sıvı var ise kalbiniz o kadar fazla yorulacaktır.), Doktorunuz tuz (sodyum) alımını kısıtlamak hatta geçici veya devamlı olarak hiç tuz almamanızı isteyebilir. Kilonuzu yakından takip edin. Her sabah mümkünse aynı kıyafet içinde, idrarınızı yaptıktan sonra ağırlığınızı aynı tartı üstünde ölçün ve takvime kaydedin. Eğer günde 1 kilodan veya haftada 2-3 kilodan fazla kilo almışsanız doktorunuza danışın. Doktorunuz ilaçlarınızda ayarlamalar yapabilir, Şikayetlerinizi takip edin, (Şikayetleriniz artarsa hemen doktorunuza haber verin. Durumunuzun acil müdahale gerektirecek kadar ağırlaşmasına izin vermeyin.), İlaçlarınız size nasıl önerildiyse öyle alın (İlaçlar kalbin kanı pompalamasını kolaylaştırır, kalbiniz üzerindeki stresi azaltır, kalp yetmezliğinin ilerlemesini azaltır ve sıvı tutulmasını önler. Bu ilaçların çoğu vücuda zararlı hormonların salgılanmasını önler. Bu ilaçlar kan damarlarınızın genişlemesini sağlayarak kan basıncınızı düşürürler.). Solunum yolu enfeksiyonlarından korunun. Hangi ilaçlardan uzak durmalıyım? Bazı ağrı kesiciler ve kortizonlar (özellikle romatizma tedavisinde kullanılan ilaçlar) Bazı ek gıdalar ve büyüme hormonu terapisi, Grip için kullanılan bazı ilaçlar Sodyum içeren ilaçlar ve içecekler( soda vb), Bu ilaçlardan herhangi birini kullanıyorsanız doktorunuza haber veriniz. İlaçların isimleri kadar ne sıklıkla ve hangi dozlarda kullandığınız önemlidir. Hepsinin düzenli bir listesini yapıp her kontrolde yanınızda getiriniz. Doktorunuza danışmadan asla ilaçlarınızı kesmeyiniz. Kalp yetmezliğinde cerrahi tedavi seçenekleri nelerdir? Cerrahi tedavi; kalpte daha fazla hasar oluşmasını engellemeyi ve kalbin fonksiyonunu düzeltmeyi hedefler. İmplante edilebilir sol ventrikül yardımcı cihazlar:Bu cihazlar genellikle tedaviye yanıt alınamayan ve ciddi sistolik yetmezliği olan hastalardatransplan-tasyona kadar köprü vazifesi görürler. Kalbin tüm vücuda kan pompalamasına yardımcı olurlar. Hastanın mobil olmasına ve bazen evde bile operas- yonu bekleyebilmesine olanak tanırlar. Koroner arter bypass cerrahisi: Doktorunuz kalp yetmezliği nedeninin koroner arter hastalığı olduğuna karar verdikten sonra kalp damarlarınızdaki darlıklar balon ve stent tedavisinin uygun olmadığı durumlarda cerrahi yollarla açılacaktır. Kalp kapak cerrahisi: Cerrahinin gerekli olduğu durumlarda yapılır. Enfarkt azaltıcı operasyonlar: Sol ventrikül duvarı kalp krizi ile hasar gördükten sonra skar dokusu oluşur. Bu doku ince olup her kalp atışında dışarı dolu bombeleşebilir. Buraya anevrizma denir. Bundan dolayı KY gelişirse cerrah bypass operasyonu sırasında anevrizma dokusunu kesip çıkartarak kalbin daha normal bir şekilde kasılmasını sağlayabilir. Operasyon sonrası birçok hastanın klinik durumu düzelmektedir. Kalp nakli (transplantasyon)